عدالت در اندیشه فایده‌گرایان

author

Abstract:

عدالت از مهم‌ترین دغدغه‌ها و در عین حال درک دقیق آن یکی از پیچیده‌ترین مفاهیم بشری بوده است. هر چند دیدگاه‌های مختلفی در باب عدالت مطرح است؛ اما در این میان دیدگاه فایده‌گرایان به دلیل پر نفوذ و مسلط بودن آن در نحله فکری غالب در علم اقتصاد (و تا حدودی سایر علوم اجتماعی) و جایگاه به نسبت قابل توجه در فلسفه اخلاق اهمیت خاصی دارد. این مقاله ضمن طرح اجمالی دیدگاه فایده‌گرا به بررسی مفهوم عدالت به‌عنوان یکی از مهم‌ترین چالش‌های نظری فایده‌گرایان می‌پردازد. با طرح این دیدگاه در اقتصاد و نشان دادن تعارض آن با عدالت، برخی از کوشش‌هایی که در جهت زدودن این تعارض مطرح شده است، ارائه و نقد بررسی می‌شود. اگر‌چه فایده‌گرایی با انتقادهای بسیاری مواجه شده است؛ اما مقاله به‌طور عمده ارتباط عدالت و فایده‌گرایی را ارزیابی می‌کند. نشان داده می‌شود که دیدگاه فایده‌گرا سودمند بودن عدالت را دلیل بر ارزش مستقل نداشتن آن تلقی و استنتاج می‌کند که عدالت چیزی جز ملاحظات فایده‌گرایانه نیست و از این طریق دغدغه عدالت به حاشیه رانده می‌شود و به‌ویژه در اقتصاد، کارآمدی و تخصیص بهینه جایگزین عدالت می‌شود و توزیع عادلانه در چارچوب تخصیص بهینه بازتعریف می‌گردد. مقاله نشان می‌دهد که ارزش مقدمی داشتن عدالت مستلزم نفی و به حاشیه راندن آن نیست؛ بلکه ملاحظه بهتری از عدالت در اختیار می‌گذارد و مزایایی نیز برای تصمیم‌های سیاستی عمومی دارد

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

عدالت در اندیشه سیاسی امام موسی صدر

یکی از مهم­ترین متفکرین در دورۀ معاصر که به بحث عدالت در نظر و عمل توجه داشته امام موسی صدر است. ایشان در لبنان سعی می­کند هم به لحاظ نظری، بنیاد قوی­ای را برای تحقق عدالت و به خصوص عدالت اجتماعی، عدالت سیاسی و عدالت اقتصادی پی ریزی کند و از طرفی در عمل هم اقدامات و کارهایی صورت می­دهد که منجر می­شود به این­که شیعیان لبنان به عنوان یک طایفۀ بسیار ضعیف، فقیر، تحقیر شده و کرامت از دست داد...

full text

شاخصه‏ های عدالت در اندیشه سیاسی علوی

قاسم بستانی[1] فاطمه بهشتی[2] یکی از مفاهیم مورد توجه دانشمندان و اندیشمندان سیاسی در نظام‏ها و ایدئولوژی‌های سیاسی اجتماعی گوناگون، عدالت بوده و در این باره آراء و نظرات گوناگونی در مورد شاخصه‏ها و ویژگی های اساسی این مفهوم بیان گردیده ...

full text

نظریات عدالت در اندیشه سیاسی ابن خلدون

ابن خلدون در باب مقوله مهم و بنیادین عدالت نظریه پردازیهای عمده ای کرده است و آراء او در این زمینه علاوه بر تشابه با نظریه های اسلامی عدالت پیشینیان و پسینیان بعداز خود‘ واجد ابداعات در خوری هم است . به عنوان نمونه عدالت اجتماعی از دید وی به معنای تأمین مصلحت عمومی به بهترین وجه ممکن و اصلی ترین مبنای تأمین عمران و امنیت است. از سویی ابن خلدون به دلیل گسترة اختناق و شدت سرکوب و امکان هلاکت عمو...

full text

عدالت در اندیشه فایده گرایان

عدالت از مهم ترین دغدغه ها و در عین حال درک دقیق آن یکی از پیچیده ترین مفاهیم بشری بوده است. هر چند دیدگاه های مختلفی در باب عدالت مطرح است؛ اما در این میان دیدگاه فایده گرایان به دلیل پر نفوذ و مسلط بودن آن در نحله فکری غالب در علم اقتصاد (و تا حدودی سایر علوم اجتماعی) و جایگاه به نسبت قابل توجه در فلسفه اخلاق اهمیت خاصی دارد. این مقاله ضمن طرح اجمالی دیدگاه فایده گرا به بررسی مفهوم عدالت به ع...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 21  issue 84

pages  65- 86

publication date 2015-09-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023